Ăn dặm là một bước ngoặt vô cùng lớn đối với trẻ, không chỉ giúp bé bổ sung chất dinh dưỡng mà còn hình thành kỹ năng ăn uống sau này. Vậy ăn dặm là gì? Các phương pháp ăn dặm phổ biến hiện nay. Tất cả sẽ được giải đáp chi tiết trong bài viết dưới đây, cùng transparentplanetllc.com tìm hiểu nhé!
I. Ăn dặm là gì?
Ăn dặm là giai đoạn trẻ đã làm quen với thức ăn thô
- Ăn dặm là giai đoạn trẻ đã làm quen với thức ăn thô, từ bú mẹ và sữa công thức đến nhai và nuốt thức ăn. Cha mẹ cần biết rằng trọng tâm của hành trình này là cha mẹ cần phải theo dõi quá trình ăn và chọn cách giúp con hứng thú với việc ăn uống để con có thể tự ăn.
- Khi trẻ được 6 tháng, các chất dinh dưỡng trong sữa không còn đủ để cung cấp cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Vì nhu cầu dinh dưỡng của bé luôn thay đổi theo từng giai đoạn của chu kỳ phát triển. Các mẹ cần lưu ý rằng sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng quan trọng từ khi trẻ mới sinh ra và là thức ăn tốt nhất cho sự phát triển của trẻ.
- Nhưng sau 6 tháng, bé sẽ tiêu hao năng lượng để trườn, bò,… lúc này sữa mẹ không đủ đáp ứng nhu cầu của bé. Vì vậy, thời điểm này thông qua các bữa ăn dặm để bổ sung năng lượng và dinh dưỡng, đảm bảo cho sự phát triển lành mạnh của trẻ.
- Ngoài ra, ăn dặm còn giúp trẻ cải thiện khả năng phối hợp của lưỡi và ngôn ngữ nói, giúp trẻ phát triển ngôn ngữ sau này. Nhưng các mẹ cần lưu ý, thức ăn trong quá trình ăn dặm chỉ có chức năng bổ trợ chứ không thể thay thế sữa mẹ nhé!
II. Thời điểm thích hợp cho bé ăn dặm?
- Cho bé ăn dặm khi nào là thắc mắc và cũng là thắc mắc của hầu hết các bậc cha mẹ khi bé trên 3 tháng tuổi, đặc biệt là những người lần đầu làm mẹ. Vậy giai đoạn nào được coi là giai đoạn thích hợp nhất để bé bắt đầu ăn dặm?
- Theo tiêu chuẩn của WHO (Tổ chức Y tế Thế giới), trẻ ăn dặm lúc 6 tháng tuổi: 7,3kg cân nặng và 65,7cm chiều cao. Lúc này miệng và lưỡi của bé đã đủ khả năng để nuốt thức ăn đặc, hệ tiêu hóa đã chín, giảm nguy cơ dị ứng cho trẻ.
III. Các phương pháp ăn dặm phổ biến
1. Ăn dặm truyền thống
Cách chế biến đơn giản, không cần nhiều thời gian
Đây cũng là sự lựa chọn của nhiều gia đình Việt hiện nay. Trong cách chế biến món ăn dặm truyền thống, mẹ kết hợp nhiều nhóm thực phẩm khác nhau như rau, củ, thịt, cá, tôm, trứng… Nấu cháo trắng rồi chắt bùn bằng say, giã nát hoặc rây. Trong ăn dặm truyền thống, con bạn được cho ăn bằng thìa và chỉ có nhiệm vụ nuốt thức ăn.
Ưu điểm:
- Trẻ tăng trưởng tốt do ăn được nhiều thức ăn khi tập ăn
- Cách chế biến đơn giản, không cần nhiều thời gian, phù hợp với các bà mẹ bận rộn
- Trẻ ăn thức ăn dạng bùn, tốt cho hệ tiêu hóa non yếu của trẻ.
Nhược điểm:
- Trẻ phản ứng kém hơn với việc nhai và nuốt thức ăn đặc truyền thống vì chúng không được dạy cách ăn thức ăn thô.
- Ăn dặm truyền thống là khi các nguyên liệu được nấu cùng nhau, khiến trẻ khó cảm nhận được mùi vị của thức ăn, và dễ trở nên biếng ăn và kén ăn khi lớn lên.
- Ăn dặm truyền thống được thực hiện vì phương pháp chế biến nhiều thành phần cùng một lúc, do đó, thật khó để biết con bạn thích và không thích món ăn nào, và liệu con bạn có bị dị ứng với loại thức ăn nào hay không.
2. Ăn dặm kiểu Nhật
Ăn dặm kiểu Nhật hiện nay cũng đã phổ biến ở Việt Nam
Ăn dặm kiểu Nhật hiện nay cũng đã phổ biến ở Việt Nam. Món đầu tiên trẻ có thể ăn khi bắt đầu tập ăn dặm là cháo, tỷ lệ 1:10 (1 gạo: 10 nước), có thể thay đổi khi trẻ lớn lên. Ăn dặm kiểu Nhật khác với ăn dặm truyền thống, thức ăn dặm kiểu Nhật được chế biến riêng, độ dày phù hợp với giai đoạn phát triển của trẻ.
Ưu điểm:
- Trẻ sơ sinh học kỹ năng nhai và nuốt thức ăn và có khả năng ăn thức ăn thô sớm hơn.
- Ăn riêng từng loại thức ăn sẽ giúp kích thích hệ tiêu hóa và vị giác, giúp trẻ làm quen với mùi vị của thức ăn.
- Giúp bố mẹ dễ dàng nhận biết bé thích, không thích, dị ứng với món gì.
- Giúp bé tự ăn.
Nhược điểm:
- Trong giai đoạn đầu chuẩn bị ăn dặm, việc ăn dặm kiểu Nhật cần có thời gian.
- Việc bảo quản và chế biến đồ ăn dặm cho bé thường rất cẩn thận
- Thiết bị chế biến ăn dặm kiểu Nhật đầu tư tốn kém hơn
3. Ăn dặm tự chỉ huy
Ăn dặm tự chỉ huy được dịch trực tiếp từ tiếng Anh là “Baby led weaning”
Ăn dặm tự chỉ huy được dịch trực tiếp từ tiếng Anh là “Baby led weaning” phương pháp có thể bắt nguồn từ cuối thế kỷ 19, bắt nguồn từ Châu Âu và Hoa Kỳ. Phương pháp này khác với ăn dặm truyền thống và ăn dặm kiểu Nhật ở chỗ thức ăn được cắt thành từng miếng với kích thước, hình dạng phù hợp và chế biến theo các giai đoạn phát triển khác nhau của bé. Trẻ sẽ được ăn cùng gia đình và quyết định ăn gì, ăn bao nhiêu và ăn xong khi nào. Lúc đầu, trẻ cắn và nuốt thức ăn bằng cách kết hợp mắt, miệng, răng (nướu) và các giác quan khác. Lớn hơn một chút và học cách sử dụng thìa, dĩa và đũa, sau 1 tuổi bé sẽ có thể ăn hầu hết các món ăn của mình như người lớn.
Ưu điểm:
Giúp bé khám phá mùi vị và màu sắc của từng thực phẩm
- Tạo môi trường giúp bé phối hợp tay mắt, phát triển sự khéo léo và kỹ năng nhai
- Bé có thể tự ăn theo nhu cầu và phát triển thói quen ăn uống tốt.
- Không tốn nhiều thời gian để tự chuẩn bị thức ăn
Nhược điểm:
- Bé ăn ít hơn và có xu hướng sụt cân, cha mẹ lo lắng ngay từ giai đoạn đầu
- Nếu cha mẹ không chú ý, bé có thể bị hóc hoặc nghẹn
- Thường xuyên vệ sinh khu vực ăn uống của bé
Trên đây là những thông tin chi tiết giúp bậc cha mẹ tìm hiểu ăn dặm là gì? Thời điểm ăn dặm phù hợp và các phương pháp ăn dặm phổ biến hiện nay. Hy vọng bài viết này sẽ hữu ích cho mẹ trong quá trình ăn dặm cho con.